Vier Seizoenen Westerwolde
Bewust en vrij leven
Missers en successen 2019
Het tuinseizoen 2019 is alweer bijna om.
Niet dat de tuin leeg is, zeker niet. Er staan nog winterwortelen, boerenkool, prei, sla, snijbiet, spinazie, raapsteeltjes, flespompoenen, witte bonen, palmkool, spitskool en een aantal vaste kruiden. De meeste soorten zullen waarschijnlijk ook de hele winter blijven staan, maar het echte werk is nu voorbij. Op de witte bonen na zijn de grote oogsten voorbij. De rest oogsten we naar behoefte.
Tijd om de balans op te maken voor afgelopen jaar. Wat ging goed, wat niet? Tijd om de leermomenten bij elkaar te harken, want die waren er zeker!
Zo heb ik geleerd dat ik, bij het voorzaaien in potten of trays, eerst de plantstekers moet schrijven en in de betreffende tray moet steken en pas daarna daadwerkelijk zaaien overeenkomstig wat er op de plantsteker staat.
Dat heb ik afgelopen jaar niet gedaan en dat heeft me toch een warboel met de bonen opgeleverd! Ik poot mijn bonen altijd voor in een tray in verband met muizen en duiven in de tuin. Die trekken de pas opgekomen bonen eruit of ze eten ze op. Als de zaailingen ongeveer 10 cm hoog zijn, plant ik ze uit in de tuin. Tot nu toe werkt dat geweldig.
Afgelopen jaar was één soort echter niet opgekomen, aan de plantsteker te oordelen de stamslabonen. Daarom heb ik de stoksnijbonen en witte bonen gewoon op hun bestemming uitgeplant en de stamslabonen nagepoot. En alles groeide lekker verder.
Na een tijdje viel het me echter op dat de stoksnijbonen niet wilden klimmen. Hoe kan dat nou? Nadere inspectie maakte duidelijk dat de stoksnijbonen niet waren wat ik dacht. Het waren stamslabonen! Argh, daar had ik nog twintig zakken van in de diepvries. Daarom had ik er bewust minder van gepoot, alleen voor verse consumptie, maar nu had ik een dubbele hoeveelheid!
Ja maar, als dat geen stoksnijbonen waren, wat waren dan wel de stoksnijbonen? Daarom de stokken verplaatst naar waarvan ik dacht dat het de witte bonen waren. Daar zaten vrij lange ranken aan, dus was het goed mogelijk dat dit stiekem toch stoksnijbonen waren.
Maar nee, die wilden ook niet klimmen. Dus toch witte bonen. Tot ik na onze vakantie met mijn schoonvader door de tuin liep. Hij vroeg wat voor bonen dat waren en ik wilde zeggen ‘witte bonen’. Toen ik echter goed keek, leken de bonen die er inmiddels aanzaten, verdacht veel op snijbonen. Dus toch!
Hoppa, de stokken er weer bij. Maar nee, ze wilden echt niet klimmen. Ik had trouwens al een paar keer van deze planten geoogst en vond dat ze wel erg dradig waren. Tja, dat klopt achteraf dus wel.
Conclusie, ik had een normale hoeveelheid witte bonen, een dubbele hoeveelheid stamslabonen en geen stokbonen. Vervolgens heb ik nog een keer geprobeerd om stoksnijbonen te krijgen dit jaar, maar het pootgoed was waarschijnlijk niet goed meer, want er kwam uiteindelijk maar één rank op.
Ik heb dus heel wat lopen sjouwen met mijn stokken, maar op één na zijn ze allemaal leeg gebleven dit jaar. En aan die ene rank hangen nu vier peulen, als herinnering aan mijn gestuntel in het voorjaar. Tja…
Een ander ding waar ik me dit jaar erg op verheugd had, waren de loefa’s of sponscourgettes. Die zijn goed opgekomen en hebben vervolgens een mooi, zonnig plekje gekregen in de kas. Alles, tomaten, paprika’s, komkommers en loefa’s paste precies en had geen last van elkaar. Toen kreeg ik nog twee San Marzano tomatenplanten van een vriend. Die wilde ik ook graag in de kas hebben, aangezien dat een vrij laat ras is. De enige mogelijkheid was nog achter de loefa’s. Zo kregen tomaat en loefa allebei voldoende licht.
De doorgewinterde tuinier ziet hem waarschijnlijk al aankomen: komkommerachtigen en tomaten gaan niet samen. Dat wist ik wel, maar ik heb er totaal niet aan gedacht. Pas toen het wel heel lang duurde voordat er eindelijk bloemen in de plant kwamen, begon er een lampje te branden. Helaas was het toen al te laat. Volgend jaar beter!?
En nu we het toch over tomaten hebben. Ik dacht de kerstomaten mooi te combineren met de rabarberplanten. Zo stonden de tomaten mooi tegen een zuidgevel, waardoor ze volop warmte zouden krijgen. Daarvoor groeide dan de rabarber. In theorie een redelijk plan, want tomatenplanten komen gemakkelijk boven de rabarberbladeren uit. In theorie…
Ik weet niet wat voor planten ik heb, maar mijn rabarberbladeren waren enorm! Met doorsneden van meer dan een meter. Daar had ik niet op gerekend. Er is dus niet veel van de kerstomaten gekomen.
Dit jaar heb ik ook voor het eerst watermeloen geteeld. Dat was een succes!
Ze hadden helaas wel een moeilijke start door de compost waar ze in stonden. Die was niet goed. De betreffende lading compost is verdeeld over anderhalve groentebed en alle gewassen in die compost hebben het moeilijk gehad. Dat waren watermeloen, augurk en aardappelen die een vriend bij ons had staan. Die aardappelen stonden in het groentebed dat maar voor de helft van deze compost was voorzien. De rest was aangevuld met een andere lading (goede) compost.
Het verschil tussen beide ladingen was heel duidelijk te zien aan de planten. De planten in de slechte compost waren een stuk kleiner en zagen er armetierig uit. De opbrengst was ook een stuk kleiner, maar gelukkig niet zo slecht als we verwacht hadden.
Weer een leerpuntje: als je ergens compost vandaan haalt, weet je niet wat er in zit of wat er mee gebeurd is. Was het de (on)rijpheid? Was het te grof? Zaten er bestrijdingsmiddelen in? Zeg het maar, we zullen het waarschijnlijk nooit weten. Belangrijk dus om een betrouwbare leverancier te vinden of alle benodigde compost zelf te maken.
O ja, en ik had naakte haver gezaaid. Dat wilde ik wel eens proberen, omdat wij vrij veel muesli eten. Dan konden we muesli maken van onze zelfgeteelde haver. Lekker!
Dat vonden de mussen dus ook. Met hele kuddes tegelijk gingen ze het haverbed door. Nog voor de haver goed en wel rijp was, was het al wel duidelijk dat ik er weinig oogst aan over zou houden. Dat oogsten heb ik daarom maar aan de mussen en kippen overgelaten.
Goede les, niet weer proberen.
Dit jaar heb ik trouwens geen schade door koolvlieg aan koolplanten gehad. Borago tussen de kolen lijkt dus heel goed te werken! En het ziet er ook nog eens gezellig uit die bloemen tussen de kolen. Later in het jaar heb ik een aantal palmkoolplanten elders in de tuin uitgeplant waar geen borago stond, daar hadden ze wel last van koolvlieg. De combinatie borago/kolen gaan we volgend jaar dus zeker weer gebruiken.
En als laatste de flespompoenen. Wegens ruimtegebrek had ik deze een plek gegeven op de composthoop en een flinke bult verterend blad. Ik had ergens gelezen dat een pompoenplant over de composthoop een goede bescherming biedt tegen zowel uitdroging als uitspoeling door zware regen. Het proberen waard. Manlief kon nog wel meekomen in de composthoop, want daar zit veel voeding in, maar de bladerenbult? Dat kon niet goed gaan.
Nou, het resultaat was duidelijk. Een overweldigende groei en opbrengst!
Dit zijn twee planten. De bult is ongeveer vier meter lang en twee meter breed. Volledig overgroeid met pompoen. Top! Doen we volgend jaar weer!
En zo blijft er nog genoeg uitdaging over voor volgend jaar. Tuinieren verveelt nooit!
Vier Seizoenen Westerwolde 