De moestuin in januari

Dit jaar wil ik beginnen met een nieuwe serie.
In die serie volgen we de moestuin van maand tot maand. Gedurende een jaar gebeurt er namelijk zoveel in een moestuin. Juist in een moestuin kun je de seizoenen goed beleven. Ook in de winter.

Daarom beginnen we ook gewoon nu, in de winter, januari. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, kun je ’s winters nog zeker uit de moestuin eten. De groei van de planten ligt misschien dan wel stil of gaat heel langzaam, maar er zijn veel groenten die de winter kunnen overleven. Helemaal tijdens een winter zoals die we nu hebben.

We gaan dus samen de bedden door. Van de twaalf groentebedden zijn er vijf leeg. Daar is nu weinig te beleven boven de grond.

Eén bed bevat rabarberplanten.
Twee bedden zijn ingeplant met aarbeienplanten. Aarbeienplanten zijn, net als rabarber, vaste planten. Dat betekent dat de bovengrondse delen (bladeren en stengels) ’s winters afsterven en de plant gaat in rust. De wortels hebben echter voedsel opgeslagen en blijven in leven, waardoor de plant in het voorjaar weer kan uitlopen.

In het ene aardbeienbed zie je een explosie van vogelmuur. Zo zou onze hele tuin er naar alle waarschijnlijkheid uit hebben gezien als we hem afgelopen jaar omgespit hadden. Afgelopen seizoen hebben op dit bed aardappelen gestaan, die heel wat krieltjes opgeleverd hebben. Bij het oogsten van de aardappelen hebben we daarom de grond flink doorgewoeld om alle krieltjes eruit te krijgen. De aardappels uit de andere bedden hebben we gewoon met de vork opgelicht.
Het verschil is duidelijk! Links het omgewoelde bed, rechts het niet-omgewoelde bed. Wij blijven dus bij onze ‘No-Dig’ methode!

Wij wieden onze groentetuin niet om deze winterklaar te maken. We laten het onkruid juist staan, zodat dit als voeding kan dienen voor het bodemleven. In het voorjaar schoffelen we het bed een aantal weken voordat we het opnieuw inzaaien en strooien er een nieuwe laag compost over.

Het enige wat we wel doen om de tuin winterklaar te maken, is het plaatsen van bogen over de bladgroenten (sla, spinazie en snijbiet) zodat we bij flinke vorst snel vlies over de bedden kunnen trekken. Tot nu toe is dat nog maar één keer nodig geweest. Zoals je kunt zien redden de planten zich prima, al zijn de sla en spinazie nu toch echt wel op hun retour. We hebben er dan ook al flink van geoogst.

Gelukkig hebben we nieuwe sla op aanwas. In dit bed staan ook nog twee broccoliplanten, die ik in augustus gezaaid had bij wijze van proef. Ze groeien errug langzaam, maar er begint zich een klein broccolihoofd te vormen.
Op de voorgrond zie je raapsteeltjes, ook een koolachtige. Daar kunnen we deze week voor het eerst van oogsten. Als ik me goed herinner, zijn die in september nog gezaaid.

Verder hebben we natuurlijk boerenkool. Daartussen staan de resten van borage. Die heb ik afgelopen voorjaar in dat bed gezaaid tegen de koolvlieg.

En we hebben nog een bed waar preien in staan. Tot voor kort stonden daar ook winterwortelen in, maar woelmuizen vinden die wortelen ook erg lekker. Ze eten ze bijna helemaal op, loof en al. Alleen de korstjes laten ze staan.
Die wortelen heb ik echter voor onszelf verbouwd en niet voor de woelmuizen, dus heb ik ze toch maar gerooid en opgeslagen. Jammer, want verse wortels zijn toch echt het allerlekkerst.

Tot slot hebben we nog een bed met van alles en nog wat. Een restje preien waarvoor ik afgelopen zomer geen ruimte meer had. Een palmkoolplant die niet zo blij is door een late aanval van koolvlieg, achteraan een aantal spitskoolplanten voor een vroege oogst dit voorjaar en in het midden wat opslag van de zomerwortelen die er afgelopen seizoen stonden. Die laat ik uit nieuwsgierigheid staan. Kijken of ze de winter overleven en of er uiteindelijk iets van komt.

In de kas, tenslotte, heb ik wat zielige sla- en andijvieplanten staan. Waarschijnlijk wegens droogte, ik vergeet ze namelijk stelselmatig. Ook staan er een flink aantal spitskoolplanten te wachten op het voorjaar. Dan mogen ze de nieuwe zelfoogsttuin in. En om de kas heen, staan nog een aantal kruiden. De selderij heeft het nog prima naar zijn zin. De lavas, bieslook hebben zich ondergronds teruggetrokken. Zelfs de goudsbloemen bloeien nog alsof het herfst is.

Je ziet dus, ook al ligt het werk in de tuin stil, er is nog van alles te halen in de moestuin.