Vier Seizoenen Westerwolde
Bewust en vrij leven
Ons houtgestookt Rayburn fornuis – bevalt het nog?
Alweer bijna twee jaar verwarmen, koken en bakken we uitsluitend op hout. Toen ik eind december de nieuwe kalender aan het invullen was, kwam ik in de oude kalender de notitie ‘gasaansluiting verwijderen’ tegen. Dat was half januari 2020, alweer een jaar geleden dus. Ik weet niet eens of ik dat hier verteld heb. Het wordt in ieder geval wel eens tijd een update te geven over onze ervaringen met ons houtgestookte fornuis tot nu toe (zonder terug te kunnen vallen op gas of elektriciteit).
Waarom we gekozen hebben voor een houtgestookt fornuis kun je hier lezen. Een beschrijving van het systeem (fornuis, boiler, zonnecollector) vind je hier , hier, hier en hier.
Maar is het ook een systeem waar we mee verder willen?
Nou, om kort te zijn: ik heb de gasaansluiting nog geen dag gemist in het afgelopen jaar. Eigenlijk voelt het al heel gewoon om de dag te starten door een vuurtje te bouwen in het fornuis. Dat opstoken neemt ook maar vijf minuten in beslag, dus zo’n grote inspanning is dat niet. Als ik ben vergeten het vuur te voeden met hout en het vuur gedoofd is, is het dus ook niet zo erg om de kachel opnieuw aan te steken. Als het fornuis goed is opgewarmd duurt het wel een aantal uren voor hij volledig is afgekoeld. Het is daardoor ook niet gelijk koud in de keuken en dus niet zo’n probleem als je het vuur vergeet. Ik kan daarom ook zonder problemen een aantal uren van huis. (Een hele dag wordt lastig, maar dat ligt niet aan het fornuis, maar aan de hond.)
Verder is de warmte van een houtkachel natuurlijk heerlijk! Voor het fornuis is de favoriete plek van iedereen in ons huis, inclusief hond. En ’s winters zijn de oven en kookplaat de hele dag gebruiksklaar! Dat heeft al heel wat stoofpotjes, baksels en bouillons opgeleverd. Als ik het huis uitga, kan ik de stoofpan met een gerust hart op de plaat of in de oven laten staan. Het fornuis koelt heel langzaam af en het stoofpotje pruttelt nog rustig na. Met als eindresultaat een heerlijk mals stoofpotje als ik weer thuis kom. Dat zou ik nooit doen met een elektrisch of gasfornuis!
We stoken voornamelijk met een mix van vuren- en eikenhout. Eikenhout als basisbrandstof, omdat dat minder fel en langer brandt. Het vurenhout gebruiken we om snel bij te stoken, bijvoorbeeld als ik ga koken of als de oven bij gestookt moet worden. Ook ’s zomers stoken we voornamelijk op hout vanwege de korte, felle hitte dit deze houtsoort geeft. Het fornuis hoeft zo minder lang op te warmen en is dan ook sneller afgekoeld. Oftewel, we hebben leren spelen met de diverse houtsoorten.
De combinatie van het fornuis met de zonneboiler is echt ideaal! Door deze systemen hebben we zowel ’s zomers als ’s winters warm (heet!) water. ’s Zomers door de zon, ’s winters door het hout. Sinds we de zonnecollector in gebruik hebben genomen, hebben we geen dag zonder gezeten. Gelukkig, want ik douche liever warm dan koud.
Wat ons eigenlijk toch best verbaasde, is hoeveel invloed dit systeem had op ons elektriciteitsverbruik! Maar als je bedenkt dat we nu geen combiketel hebben (wist je trouwens dat zo’n ketel 1 kWh per dag verbruikt?), ons theewater koken op het fornuis of heet water uit de boiler verder opwarmen in de elektrische waterkoker en geen elektrische oven meer gebruiken, is het lagere elektriciteitsverbruik eigenlijk wel logisch. We hebben ons maandelijkse voorschot voor energie dan ook drastisch naar beneden mogen brengen.
Betekent dit dat het systeem helemaal naar ons zin is? Nee, helaas niet. Zoals ik in een eerdere post al meldde geeft de combinatie zonnecollector en fornuis nog wat problemen, omdat het warme water uit het fornuis over de collector gaat stromen, als deze openstaat, in plaats van over de boiler. We hebben geprobeerd dit te verhelpen d.m.v. een terugslagklep, maar dit werkte niet zoals we gehoopt hadden. Daarom gebruiken we ’s zomers nog gewoon de afsluiter als we het fornuis opstoken. Als ons voorhuis (ooit) klaar is en we daar gaan wonen, willen we een groter Rayburn fornuis aanschaffen en een grotere boiler. Nu hebben we een boiler met één warmtespiraal, voor het nieuwe systeem in het voorhuis willen we een boiler met twee warmtespiralen, één voor het fornuis en één voor de zonnecollector. Dan kunnen ze onafhankelijk van elkaar het water opwarmen. Dan willen we ook de vaatwasser en wasmachine op de boiler aansluiten middels een hot-fill.
Oftewel, dit systeem is wat ons betreft inderdaad een blijver, alleen is er nog zeker ruimte voor verbetering!
Vier Seizoenen Westerwolde 